در عصر حاضر، روشنایی ساختمان های تجاری دیگر تنها به معنای روشن کردن یک فضا نیست؛ بلکه به عنوان یکی از عناصر بنیادین در طراحی معماری، بازاریابی و بهینهسازی انرژی مطرح است. یک نورپردازی هوشمند، میتواند فروش را افزایش دهد، بهرهوری کارکنان را بهبود بخشد و حس هویت و شخصیت برند را در ذهن مخاطب ماندگار سازد. در دنیایی که رقابت شدید است و تجربهی مشتری از اهمیت بالایی برخوردار است، نور تبدیل به یک زبان بصری شده است؛ زبانی که بدون کلام، پیام فضا را منتقل میکند.
نور در فضاهای تجاری نقشی ترکیبی ایفا میکند. از سویی، یک عنصر بصری است که باید با طراحی داخلی و معماری همخوان باشد، از سوی دیگر، بر ادراک روانی انسانها تأثیر میگذارد و همچنین با فناوریهای نوین پیوند خورده است. انتخاب دمای رنگ، شدت نور، زاویه تابش و نوع تجهیزات، همگی عواملی هستند که در روشنایی ساختمان های تجاری باید با دقت مهندسی شوند.
مطالعات روانشناسی محیطی نشان میدهند که نور مستقیم، شدید و سفید میتواند تمرکز را افزایش دهد ولی در درازمدت موجب خستگی روانی شود. در مقابل، نور گرم و غیرمستقیم، حس آرامش، اعتماد و ماندگاری بیشتر در فضا را القا میکند. در فروشگاهها، ترکیب این دو نوع نور در نقاط مختلف مانند ورودی، راهروها، و ویترینها، موجب حرکت هدفمند مشتری در فضا و افزایش تعامل او با محصولات میشود.
طراحی نور در یک فضای تجاری، کاری چندلایه و دقیق است. اجزای مهمی که باید در این فرآیند در نظر گرفته شوند، عبارتاند از:
فضای تجاری میتواند یک بانک، فروشگاه، دفتر، گالری هنری یا رستوران باشد. هر کدام از این فضاها نیازهای متفاوتی از نظر شدت، نوع و کیفیت نور دارند. مثلاً در رستورانها، نور باید ملایم و گرم باشد تا حس راحتی ایجاد کند، اما در فضاهای اداری، نور باید شفاف و متمرکز باشد تا بهرهوری را افزایش دهد.
در فضاهایی با سقف بلند یا پلان باز، استفاده از نور متمرکز میتواند نقاط کانونی ایجاد کند. در مقابل، در فضاهای کوچک و بسته، نور یکنواخت و گسترده مناسبتر است تا فضا تنگ و فشرده به نظر نرسد.
طراحان حرفهای نور را به صورت لایهلایه بررسی میکنند: لایه عمومی (General Lighting)، لایه تأکیدی (Accent Lighting)، و لایه دکوراتیو (Decorative Lighting). این تکنیک چندلایه باعث عمقبخشی به فضا و ایجاد تجربهای غنیتر میشود.
نور، بخشی از هویت برند است. برندهای لوکس از نورهای طلایی و ملایم استفاده میکنند، در حالی که برندهای فناوریمحور به نورهای سفید و نقرهای علاقه دارند. حتی نحوه روشن شدن لوگو، ورودی و vitrines نیز بخشی از استراتژی برندینگ است. با انتخاب هوشمندانه نور، میتوان پیامی یکپارچه از فلسفه برند به مشتری منتقل کرد، بیآنکه حتی یک کلمه گفته شود.
در طراحی ساختمانهای تجاری نوین، اصل پایداری (Sustainability) به یک اصل حیاتی بدل شده است. کاهش مصرف انرژی و استفاده از منابع تجدیدپذیر از جمله اهداف اصلی این رویکرد است. روشنایی ساختمانهای تجاری نیز باید در همین راستا طراحی شود. برخی راهکارها در این زمینه عبارتاند از:
بسیاری از ساختمانهای تجاری تنها در طول روز فعال نیستند. نورپردازی شبانه، چهرهی دوم ساختمان است. یک نورپردازی موفق در شب میتواند همانند بیلبوردی عظیم، پیام برند را منتقل کرده و ساختمان را به نقطهای شاخص در شهر تبدیل کند. برای مثال، نورپردازی خطی در لبههای ساختمان، استفاده از نورهای رنگی کنترلشونده، یا تابش نور از پایین به بالا بر روی نما، همگی روشهایی مؤثر برای جذب توجه هستند.
اگرچه ممکن است تصور شود که طراحی نور را میتوان به مهندس برق یا طراح داخلی سپرد، اما در پروژههای حرفهای، همکاری با یک متخصص نورپردازی یا Lighting Designer الزامی است. این افراد با تسلط به جنبههای فنی، هنری و روانشناسی نور، راهکارهایی ارائه میدهند که با بودجه، نیاز پروژه و اهداف زیباییشناسانه همخوانی کامل دارد.
بهعنوان نمونه، مرکز خرید «گالریا» در تهران از ترکیب نور طبیعی سقفی و نور LED مخفی در راهروها استفاده کرده است. این ترکیب نهتنها فضا را بزرگتر و لوکستر نشان میدهد، بلکه باعث کاهش هزینه برق در ساعات روز نیز شده است. همچنین، ویترینهای فروشگاهها با نور متمرکز و قابلتنظیم طراحی شدهاند تا امکان بهروزرسانی چیدمان و محصولات بدون نیاز به تغییر سیستم نور فراهم شود.
اگر شما مالک یا مدیر یک ساختمان تجاری هستید، برای انتخاب بهترین سیستم روشنایی این نکات را مدنظر قرار دهید:
در آینده نزدیک، شاهد گسترش استفاده از فناوریهایی چون هوش مصنوعی در مدیریت نور، سیستمهای نورپردازی پویا که با حسگرهای زیستی واکنش نشان میدهند، و ادغام نور با سایر سیستمهای ساختمان هوشمند خواهیم بود. حتی رنگ و شدت نور میتواند متناسب با حالات روانی کارمندان تنظیم شود تا راندمان آنها در طول روز حفظ گردد.
شرکت روشنایی TRM با بهرهگیری از تجربهی دو دههای خود، در زمینهی فروش و توزیع تجهیزات روشنایی و الکتریکی فعالیت میکند. این شرکت با همکاری برندهای معتبر داخلی و خارجی، سبد کاملی از محصولات را ارائه میدهد که شامل چراغهای تزئینی، صنعتی، اداری و خانگی میباشد. همچنین، TRM خدماتی از قبیل طراحی، مشاوره، نصب و اجرای پروژههای روشنایی و با ارائه محصولات با تنوع و کیفیت بالا ، خدمات جامع از طراحی گرفته تا اجرا و پشتیبانی پس از فروش و همچنین مشاوره رایگان را به مشتریان خود ارائه میدهد.
شرکت TRM با تعهد به کیفیت، تنوع محصولات و ارائهی خدمات جامع، توانسته است به یکی از برندهای معتبر در صنعت روشنایی ایران تبدیل شود. اگر بهدنبال راهکارهای نوین و مطمئن در زمینهی روشنایی هستید، TRM میتواند انتخابی مناسب برای شما باشد.
بیشتر بخوانید:تجهیزات برق و روشنایی ساختمان
با عضویت در خبرنامه ماهانه ما به دنیای شگفتیهای روشنایی، اخبار و مقالات قدم بگذارید.
کلیه حقوق مادی و معنوی اثر متعلق به TRM . طراحی شده توسط تیم تارا